Co wpływa na opóźnienia w transporcie drogowym i jak Terramar je minimalizuje?

Transport drogowy towarów stanowi fundament globalnej wymiany handlowej – umożliwia sprawne dostawy ładunków w ich miejsca docelowe. Jednak każde opóźnienie dostawy może wprowadzać chaos w systemie. Aby transport transgraniczny był możliwy, konieczne precyzyjne planowanie logistyczne oraz gruntowna znajomość regulacji prawnych – zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.

W artykule opiszemy, co wpływa na opóźnienia w transporcie międzynarodowym i jak je minimalizujemy.

Opóźnienia w transporcie drogowym

Przyczyny opóźnień w dostawie towarów

Do najczęstszych przyczyn opóźnień w transporcie drogowym należą:

• niedotrzymanie terminu odbioru lub terminu dostawy przez nadawcę, odbiorcę lub przewoźnika,
• problemy techniczne – np. awaria pojazdu, brak odpowiedniego sprzętu do załadunku/rozładunku,
• trudności administracyjne – błędna dokumentacja, przedłużające się odprawy celne,
• czynniki zewnętrzne – korki, złe warunki pogodowe, blokady drogowe, protesty, kongestia w portach, przebudowa i modernizacja sieci drogowej i kolejowej, konflikty zbrojne;
• uszkodzenie przesyłki, które może wymagać dodatkowej dokumentacji, przeładunku lub wyjaśnienia przed wydaniem towaru.

Obowiązki przewoźnika w przypadku opóźnienia w przewozie przesyłki lub szkody

Zgodnie z przepisami Konwencji CMR oraz polskiego prawa przewozowego, przewoźnik ponosi odpowiedzialność za opóźnienie w przewozie przesyłki lub za powstanie szkody, chyba że wykaże, że doszło do niej wskutek przyczyn określonych w przepisach – takich jak siła wyższa, wina osoby trzeciej, ich naturalnych właściwości lub wadliwość opakowania rzeczy. Wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego polega nie tylko na przewozie przesyłki, ale gdy jest to potrzebne wiąże się również z:

• podejmowaniem możliwych działań zapobiegawczych,
• w razie zdarzeń losowych niezwłocznym informowaniem zleceniodawcy,
• dbaniem o odpowiednie zabezpieczenie ładunku, aby zapobiegać uszkodzeniom i ich konsekwencjom.

Jeśli przewoźnik zaniecha tych działań, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej i być zobowiązany do wypłaty odszkodowania za uszkodzenie przesyłki .

Prawo klienta do odszkodowania

Zarówno opóźnienie, jak i szkoda powstała w przewozie przesyłki stanowi podstawę do dochodzenia roszczeń. Konwencja CMR:

• umożliwia żądanie odszkodowania za opóźnienie, jeśli spowodowało ono stratę finansową,
• przewiduje odszkodowanie za całkowitą lub częściową utratę lub uszkodzenie towaru – według wartości towaru określonej w dokumentach handlowych (z limitem odpowiedzialności przewoźnika),
• określa terminy zgłaszania reklamacji oraz procedury związane z udokumentowaniem szkody.

W każdym przypadku niezbędne jest udokumentowanie powstania szkody oraz jej przyczyn – zwłaszcza jeśli wynika ona z wadliwości opakowania rzeczy, nieprawidłowego zabezpieczenia ładunku lub zaniedbań ze strony przewoźnika.

Masz pytanie? Skontaktuj się!

Tel +48 58 627 48 53

Wyślij zapytanie

Dokumentacja w transporcie międzynarodowym

Jedną z najczęstszych przyczyn powstawania opóźnień w dostawach towarów realizowanych przez transport drogowy są błędy w dokumentacji. Poniżej przedstawiamy najważniejsze dokumenty przewozowe i elementy, które powinny zawierać.

• List przewozowy CMR – dokument potwierdzający zawarcie umowy przewozu w transporcie międzynarodowym. Zawiera informacje o nadawcy, odbiorcy, przewoźniku, rodzaju i ilości towaru oraz warunkach przewozu. Jest wymagany w każdej
  trasie realizowanej pomiędzy co najmniej dwoma krajami sygnatariuszami Konwencji CMR, w tym Polską i wszystkimi państwami UE.
• Faktura VAT (handlowa) – dokument księgowy niezbędny zarówno w rozliczeniach podatkowych, jak i jako podstawa do odprawy celnej w przypadku eksportu lub importu towarów. Określa wartość towaru, warunki dostawy oraz dane stron
  transakcji.
• Dokumenty celne – wymagane w przypadku przewozu towarów poza obszar celny Unii Europejskiej. Należą do nich m. in. zgłoszenia wywozowe lub przywozowe, karnety TIR, dokumenty tranzytowe (T1/T2), świadectwa pochodzenia, a także
  – w zależności od rodzaju towaru – dokumenty fitosanitarne, weterynaryjne lub licencje importowe.

W przypadku wykonywania przewozów zarobkowych między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a także w relacjach UE–kraj trzeci, przewoźnik musi posiadać licencję wspólnotową. Jest to dokument wydawany przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

Należy również pamiętać, że w świetle przepisów Konwencji CMR oraz polskiej ustawy Prawo przewozowe, przewoźnik ponosi odpowiedzialność za opóźnienie w dostawie, uszkodzenie przesyłki powstałe w trakcie transportu lub utratę przesyłki, chyba że udowodni, iż uszkodzenie mogło powstać wskutek naturalnych właściwości towaru, niewłaściwego opakowania, wskutek siły wyższej lub winy osoby trzeciej. Dokumentacja przewozowa pełni zatem także funkcję dowodową w ewentualnych sporach – stanowi podstawę do ustalania odpowiedzialności i rozpatrywania reklamacji.

Odpowiedzialność przewoźnika

W międzynarodowym transporcie drogowym przewoźnik nie tylko wykonuje usługę przewozu – bierze również na siebie odpowiedzialność za powierzony towar i jego terminowe dostarczenie, w ramach odpowiedzialności określonej przez obowiązujące regulacje.

Odpowiedzialność na podstawie Konwencji CMR

Głównym aktem prawnym regulującym odpowiedzialność przewoźnika w międzynarodowym transporcie drogowym jest Konwencja CMR (ang. Convention relative au contrat de transport international de marchandises par route), do której przystąpiła zarówno Polska, jak i wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. Zgodnie z tą konwencją,:

• przewoźnik odpowiada za całkowitą lub częściową utratę przesyłki, a także za jej uszkodzenie, jeżeli do zdarzenia doszło między momentem przyjęcia ładunku a jego wydaniem,
• odpowiada również za opóźnienie w dostawie, jeśli nie dowiedzie, że wynikło ono z przyczyn, za które nie ponosi odpowiedzialności (np. siła wyższa, wina osoby trzeciej, niewłaściwe opakowanie towaru, naturalne właściwości
  ładunku).
• konwencja CMR określa także limity odszkodowań, a w przypadku szkody – obowiązki stron co do reklamacji i dokumentowania zdarzenia.

Obowiązki wynikające z prawa przewozowego

Oprócz Konwencji CMR, przewoźnika obowiązują również przepisy polskiej ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe. Regulacje te doprecyzowują warunki realizacji transportu, m. in.:

• konieczność zachowania należytej staranności przy przyjmowaniu, zabezpieczaniu i przewożeniu ładunku,
• odpowiedzialność za szkody powstałe wskutek niewłaściwego rozmieszczenia ładunku, niedbalstwa kierowcy lub nieprzestrzegania przepisów drogowych,
• obowiązek terminowego podstawienia pojazdu i realizacji przewozu zgodnie z harmonogramem.

Przewoźnik nie będzie ponosił odpowiedzialności za szkody, jeśli utrata, ubytek, uszkodzenie albo opóźnienie w przewozie przesyłki powstały z przyczyn:

1. występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy,
2. niewywołanych winą przewoźnika,
3. z właściwości towaru,
4. wskutek siły wyższej.

Analizując przepisy należy zwrócić też uwagę na termin przedawnienia – w przeciwnym razie można utracić możliwość dochodzenia roszczeń.

Bezpieczeństwo ładunku i terminowość dostawy

Podstawowym obowiązkiem każdego przewoźnika jest zapewnienie bezpiecznego transportu powierzonych towarów oraz ich dostarczenie w uzgodnionym terminie. Oznacza to m. in.:

• odpowiednie zabezpieczenie ładunku przed uszkodzeniem, przemieszczaniem czy działaniem czynników zewnętrznych,
• przestrzeganie norm dotyczących masy, nacisków osi, oznakowania ADR i innych wymogów zależnych od rodzaju ładunku,
• stosowanie się do przepisów dotyczących czasu pracy kierowców, aby unikać kar i opóźnień,
• dbanie o stan techniczny pojazdu, aby zminimalizować ryzyko awarii na trasie.

Rola spedytora w transporcie międzynarodowym

W międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy istotną rolę – obok przewoźnika – odgrywa spedytor, który koordynuje cały proces logistyczny. Spedytor:

• łączy potrzeby klienta z możliwościami przewoźnika,
• planuje trasę,
• dba o dokumentację,
• i monitoruje realizację zlecenia od początku do końca.

W praktyce, to od profesjonalizmu spedytora często zależy, czy ładunek dotrze na czas i bez komplikacji.

Jak usprawniamy międzynarodowy transport drogowy i minimalizujemy ryzyko opóźnień?

W firmie Terramar rola spedytora ma szczególne znaczenie – nasi doświadczeni specjaliści spedycji zapewniają, że każdy transport jest zaplanowany z wyprzedzeniem, odpowiednio zabezpieczony dokumentacyjnie i wykonywany przez sprawdzonych przewoźników. Dzięki temu przewozy drogowe realizowane są przez nas terminowo i bezpiecznie. Oto jak dbamy, aby transport drogowy przebiegał prawidłowo.

Organizacja przewozu i dokumentacja

• ustalamy optymalne trasy,
• dobieramy środki transportu (np. typ pojazdu, rodzaj naczepy),

Weryfikacja danych w liście przewozowym

• przygotowywujemy i weryfikujemy dane zawarte w liście przewozowym,
• kompletujemy inne niezbędne dokumenty transportowe takie jak faktura, specyfikacje
  ładunku czy dokumenty celne,
• przeprowadzamy odprawy celne.

Znajomość przepisów i konwencji

Skuteczne wykonywanie obowiązków spedycyjnych wymaga szerokiej wiedzy z zakresu logistyki, transportu i prawa. Wszyscy nasi spedytorzy znają:

• zasady prawa przewozowego, oraz przepisy Unii Europejskiej,
• postanowienia konwencji CMR, które regulują odpowiedzialność za towar, sposób dokumentowania szkód i możliwość dochodzenia roszczeń,
• przepisy celne, sanitarne, fitosanitarne i techniczne obowiązujące w krajach, przez które przebiega trasa transportu.

Taka wiedza pozwala unikać błędów, które mogłyby prowadzić do opóźnień, kar administracyjnych lub problemów z odprawą graniczną.

Wybór firmy transportowej i negocjacje warunków

Kolejnym istotnym aspektem pracy spedytora jest wybór odpowiedniego przewoźnika, który spełni wymagania dotyczące jakości, ceny i terminowości. Na bieżąco:

• analizujemy dostępność odpowiedniego taboru,
• weryfikujemy doświadczenie przewoźnika,
• sprawdzamy jego ubezpieczenie OC CMR,

Nasi spedytorzy odpowiadają także za negocjowanie warunków współpracy, takich jak:

• stawki frachtowe i terminy płatności,
• warunki dostawy.

Dzięki temu nasi klienci nie muszą się angażować się w szczegóły techniczne i negocjacyjne – wszystko leży po stronie zaufanego partnera logistycznego.

Monitoring transportu i reakcja na opóźnienia dostawy

Nasza rola nie kończy się na zleceniu przewozu. Monitorujemy realizację transportu i szybko reagujemy na wszelkie odchylenia od planu. Obejmuje to m.in.:

• bieżący kontakt z kierowcą i przewoźnikiem,
• natychmiastowe informowanie klienta o opóźnieniach, zmianie trasy lub problemach technicznych.

Najważniejsze wnioski

Międzynarodowy transport drogowy towarów odgrywa istotną rolę w wymianie handlowej pomiędzy państwami. Aby jednak proces ten przebiegał bez zakłóceń, konieczne jest dokładne zrozumienie i stosowanie przepisów prawa przewozowego, w tym postanowień Konwencji CMR.

Na punktualność i bezpieczeństwo dostaw wpływa wiele czynników – od przygotowania dokumentów, przez organizację trasy, po nadzór nad realizacją przewozu. Ogromne znaczenie ma tu współpraca z doświadczonym spedytorem, który potrafi odpowiednio zareagować w sytuacjach kryzysowych, dopilnować formalności i zadbać o terminowość realizacji.

W firmie Terramar łączymy wieloletnią praktykę ze znajomością regulacji prawnych, dzięki czemu jesteśmy w stanie nie tylko sprawnie realizować transporty międzynarodowe, ale również skutecznie ograniczać ryzyko opóźnień i szkód – na każdym etapie drogi ładunku.